TÜRKİYE’DE İŞSİZLİĞİN BÖLGELERE GÖRE DAĞILIMI VE NEDENLERİ
TÜRKİYE’DE İŞSİZLİĞİN BÖLGELERE GÖRE DAĞILIMI VE NEDENLERİ
Orhan YENER
25.12.2016
İÇİNDEKİLER
Giriş 3
İşsizlik Nedir? 3
İşsizlik Oranı Nedir? Nasıl Hesaplanır? 3
İşsizlik Oranı Nasıl Ölçülür? 3
İşsizlik Oranı Hesaplanırken Dikkate Alınan Kriterler 3
İşgücü Araştırmasında Yeni Yöntem 4
TÜRKİYEDE İŞSİZLİK 4
Türkiye’de İşsizliğin Türleri 4
Türkiye’de İşsizliğin Bölgelere Göre Dağılımı 6
İstanbul(TR1) Bölgesinin İşsizlik Oranı ve Nedenleri 8
Marmara(TR2) Bölgesinin İşsizlik Oranı ve Nedenleri 9
Ege(TR3) Bölgesinin İşsizlik Oranı ve Nedenleri 10
Doğu Marmara(TR4) Bölgesinin İşsizlik Oranı ve Nedenleri 11
Batı Anadolu(TR5) Bölgesinin İşsizlik Oranı ve Nedenleri 12
Akdeniz(TR6) Bölgesinin İşsizlik Oranı ve Nedenleri 13
Orta Anadolu(TR7) Bölgesinin İşsizlik Oranı ve Nedenleri 15
Batı Karadeniz(TR8) Bölgesinin İşsizlik Oranı ve Nedenleri 16
Doğu Karadeniz(TR9) Bölgesinin İşsizlik Oranı ve Nedenleri 17
Kuzeydoğu Anadolu(TRA) Bölgesinin İşsizlik Oranı ve Nedenleri 18
Ortadoğu Anadolu (TRB) Bölgesinin İşsizlik Oranı ve Nedenleri 20
Güneydoğu Anadolu(TRC) Bölgesinin İşsizlik Oranı ve Nedenleri 21
KISALTMALAR 22
KAYNAKÇA 22
Giriş
Bu raporda Türkiye’deki işsizliğin bölgelere göre dağılımını ve nedenlerini bulacaksınız. Günümüzde işsizlik sorunu, çeşitli nedenlere bağlı olarak farklılık göstermekle birlikte önemini sürdürmektedir. Bu raporda işsizliğin bölgelere göre görülen nedenlerinin yanında gizli (görünmeyen) yönlerini de bulacaksınız.
İşsizlik Nedir?
Bir ekonomik toplumda çalışmak istediği halde iş bulamayan yetişkinlerin bulunması durumuna işsizlik denir. İş bulamayan kimselere ise işsiz denir. Ekonomide 15 yaş ve üzerinde olan ve işi olmayan kişiler bu sınıflandırmaya dâhildir.
İşsizlik Oranı Nedir? Nasıl Hesaplanır?
15 – 65 çalışma yaş aralığında olup iş gücüne katılım sağlayamayanların oluşturduğu bir gruptur. İşsizlik oranı da bu kişilerin toplam işgücüne oranıdır.
İşsiz Sayısı
İşsizlik Oranı = ————————– x 100
İşgücü Sayısı
Formülü ile hesaplanır. Yani örnekle açıklayacak olursak;
Bir toplumda 3 Milyon kişi işsiz ise ve toplumda toplam 30 milyon işgücü varsa;
(3 milyon / 30 milyon ) x 100 = 10’dur. Örnekte verilen verilerle işsizlik oranı %10 dur. İşsizlik oranı ekonomide önemli bir veridir ve işsizlik oranın yüksek çıkması ülke ekonomisi için olumsuz bir durum iken, oranın beklenenden düşük çıkması ise o ülke açısından olumlu bir ekonomik durum olarak nitelendirilir.
İşsizlik Oranı Nasıl Ölçülür?
İşsizlik oranı Türkiye’de Türkiye İstatistik Enstitüsü (TÜİK) tarafından gerçekleştirilen anketle ölçülmektedir. İşsizlik oranının belirlendiği anketin hesaplanmasında da Uluslararası Emek Örgütünün (ILO) standart hesaplama yöntemlerinden faydalanılarak yapılmaktadır.
İşsizlik Oranı Hesaplanırken Dikkate Alınan Kriterler
TÜİK’in kullandığı uluslararası standarda göre istihdam edilmeyen, son üç ayda iş aramış olan ve 15 gün içinde bir işte istihdam edilebilecek durumda olan kişiler işsiz olarak sınıflandırılıyor ve oran bu sayıya göre hesaplanıyor. Bu hesaplamaya göre;
• İş bulma ümidi olmadığı için son üç ayda iş aramayı bırakmış olup da iş bulsa çalışacak olanlar
• Mevsimlik işlerde çalıştığı için iş aramayan ama sürekli iş bulsa çalışmaya hazır olanlar
• Ev kadını
• Emekli
• Öğrenci ya da özürlü
• Yaşlı ve hasta olduğu için iş aramayan ama bulsa çalışmaya hazır olanlar
• Diğer nedenlerle iş aramayan ama iş olsa işbaşı yapmaya hazır olanlar dâhil edilmiyor.
İşgücü Araştırmasında Yeni Yöntem
TÜİK işgücü araştırmasında 2014 Şubat dönemiyle birlikte Avrupa Birliği standartlarına tam uyumun sağlanmasına yönelik yeni düzenlemelere geçildiği bildirildi . Yapılan düzenlemelerin, elde edilen göstergelerin önceki seri ile farklılaşmasına yol açtığı ve karşılaştırıla bilirliğini ortadan kaldırdığı aktarılan bültende, bu nedenle haber bülteninde sadece 2014 yıllık sonuçlarına yer verildiği kaydedildi.
TÜRKİYEDE İŞSİZLİK
Yapılan araştırmalar doğrultusunda Türkiye’deki işsizliğin temel nedenleri aşağıdaki gibi belirtilmiştir.
Türkiye’de İşsizliğin Türleri
İşsizliğin farklı nedenleri vardır. Türkiye’de işsizlik genel olarak yapısal-mevsimsel ve doğal işsizlik şeklinde oluşmaktadır. Bunların neler olduğuna ve Türkiye’de nasıl etkili olduklarına aşağıdaki gibi bakabiliriz.
a) Yapısal İşsizlik: Türkiye’de nüfus hızla artmaktadır, bu artış kişi başına geliri ve tasarrufları düşürmektedir. Tasarruf azalışı yatırım ve büyüme hızını azaltmakta, buda istihdam artışını azaltmaktadır. Ayrıca, hızlı nüfus artışı ve şehirleşme, sosyal güvenlik harcamalarını arttırarak devlet bütçesinin kabarmasına, yatırımlara akabilecek kaynakların cari harcamalara kaymasına, enflasyona ve istikrarsızlara neden olarak istihdamı olumsuz etkilemektedir.
Tablo -1: Türkiye’deki Nüfus Artış Grafiği
Bu grafik Türkiye’deki işsizliğin yapısal nedenlerden olduğunun göstergesidir. Türkiye’deki nüfus oranı azalsa da nüfus artışı devam etmektedir, buda yeni istihdam oranlarını azaltmakta ve işsizliği arttırmaktadır.
b) Mevsimlik İşsizlik: Türkiye’de işsizliği doğuran bir diğer neden, tarım sektörünün GSYİH içindeki payının düşmesine rağmen, bu sektörün istihdamdaki payının hala büyük olmasıdır. Tarımın ekonomideki önemi azalırken, nüfusun önemli bir kısmı geçimini tarımla sağlamaya devam etmektedir. Bu sektör, aile işletmelerine dayalı üretim yapan, kadın istihdam eden ve ücretsiz aile işçisi çalıştıran bir istihdam yapısına sahiptir ve büyük ölçüde mevsimlik dalgalanmalardan etkilenir.
Tablo-2: Türkiye’deki İstihdamın Aylara Göre Dağılımı
Yukarıdaki verilerden bu durumun en gerçekçi resmi görülmektedir. Türkiye’de yaz aylarında başlayan mevsimlik işçi trendi grafiğe yansımış Mayıs-Haziran-Temmuz-Ağustos Eylül ve Ekim aylarındaki mevsimlik işçi istihdamı diğer aylarda tarım sektörünün sona ermesi ile beraber işsizliği beraberinde getirmektedir.
c) Doğal İşsizlik: Normal şartlarda gerçekleşen işsizlik olarak tanımlanır. Her şekilde olması beklenen işsizlik oranıdır. %3 ile %5 e kadar çıkabilmektedir.
Bu kapsamda 2014-2015 ve 2016 verileri ile beraber bölgeler bazında işsizliğin nedenlerine bakacağız.
Tablo-3: Türkiye’deki İşsizliğin Aylara Göre Dağılımı
Türkiye’de İşsizliğin Bölgelere Göre Dağılımı
TUIK yaptığı araştırmada Türkiye’yi 12 farklı bölgeye bölerek çalışmasını bu şekilde yapmaktadır. Bu bölgeler şu şekilde oluşmaktadır.
1. İstanbul(TR1)
2. Marmara(TR2)
3. Ege(TR3)
4. Doğu Marmara(TR4)
5. Batı Anadolu(TR5)
6. Akdeniz(TR6)
7. Orta Anadolu(TR7)
8. Batı Karadeniz(TR8)
9. Doğu Karadeniz(TR9)
10. Kuzeydoğu Anadolu(TRA)
11. Ortadoğu Anadolu (TRB)
12. Güneydoğu Anadolu(TRC)
Bu bilgiler ışığında 2014-2015 yılı işsizlik verileri karşılaştırılarak bölgelerdeki işsizliğin nedenleri açıklanacaktır.
Tablo 4- Bölgelere Göre İşsizlik Dağılım Oranı (%)
Bu bölgelerde kendi içlerinde alt kümeler ile TÜİK tarafından detaylandırılırlar.12 Bölge, al kümelerle beraber 26 alt küme şeklinde de değerlendirilebilir. Bizim yapacağımız inceleme 12 bölgesel dağılımı kapsayacak ve rakamlara yansıyan durumların açıklamasına yer verilecektir. 12 bölgenin kodu ve o bölgelerde incelenen illerin dağılımı aşağıdaki şekildedir. 12 Bölgenin incelendiği 26 bölgeyi kapsayan dağılımın olan dağılım ektedir.
1. TR10 (İstanbul)
2. TR21 (Tekirdağ, Edirne, Kırklareli), TR22 (Balıkesir, Çanakkale)
3. TR31 (İzmir), TR32 (Aydın, Denizli, Muğla), TR33 (Manisa, Afyon, Kütahya, Uşak)
4. TR41 (Bursa, Eskişehir, Bilecik), TR42 (Kocaeli, Sakarya, Düzce, Bolu, Yalova)
5. TR51 (Ankara), TR52 (Konya, Karaman)
6. TR61 (Antalya, Isparta, Burdur), TR62 (Adana, Mersin), TR63 (Hatay, Kahramanmaraş, Osmaniye)
7. TR71 (Kırıkkale, Aksaray, Niğde, Nevşehir, Kırşehir ), TR72 (Kayseri, Sivas, Yozgat)
8. TR81 (Zonguldak, Karabük, Bartın), TR82 (Kastamonu, Çankırı, Sinop), TR83 (Samsun, Tokat, Çorum, Amasya)
9. TR90 (Trabzon, Ordu, Giresun, Rize, Artvin, Gümüşhane)
10. TRA1 (Erzurum, Erzincan, Bayburt), TRA2 (Ağrı, Kars, Iğdır, Ardahan)
11. TRB1 (Malatya, Elazığ, Bingöl, Tunceli), TRB2 (Van, Muş, Bitlis, Hakkâri)
12. TRC1 (Gaziantep, Adıyaman, Kilis), TRC2 (Şanlıurfa, Diyarbakır), TRC3 (Mardin, Batman, Şırnak, Siirt)
İstanbul(TR1) Bölgesinin İşsizlik Oranı ve Nedenleri
Aşağıdaki veriler incelendiğinde 2014 yılında Türkiye genelinde işgücüne katılım oranı % 50,5 iken İstanbul’un Türkiye ortalamasının üzerinde olduğunu görüyoruz. Bu Oran 2015 yılında Türkiye ortalamasının altında yer almıştır.
Yıllar 15 ve daha yukarı yaştaki nüfus İşgücü İstihdam edilenler İşsiz İşgücüne katılma oranı
(%) İşsizlik oranı
(%) İstihdam oranı
(%) İşgücüne dahil olmayan nüfus
2014 YILI – TOPLAM 56 986 28 786 25 933 2 853 50,5 9,9 45,5 28 200
TR10 (İstanbul) 10 982 5 785 5 096 688 52,7 11,9 46,4 5 197
2015 YILI – TOPLAM 57 854 29 678 26 621 3 057 51,3 10,3 46,0 28 176
TR10 (İstanbul) 11 203 6 092 5 306 786 54,4 12,9 47,4 5 110
Tablo 5: İstanbul Bölgesinin 2014-2015 İstihdam Verileri
a) İstanbul’daki işsizliğin en büyük nedeni İstanbul’a olan göçlerdir. Diğer bölgelerden işsizlik nedeni ile gelenlerin oluşturduğu bir işsizlik olarak karşımıza çıkmaktadır. Aşağıdaki tabloda İstanbul’un aldığı ve verdiği göç miktarları verilmiştir. Bu fark işsizliği arttıran en büyük unsurdur. İstanbul bölgesinin net göç hızı %1,00’dan ‰ 3,45’e yükselmiştir.
Tablo 6: İstanbul Nüfus Göstergesi
Tablo 7: İstanbul Göç Bilgisi
b) Göç dışında İstanbul’daki işsizliğin en büyük nedenlerinden biri de üniversiteden mezun çalışmaya müsait ama iş bulamayan genç nüfustur. Türkiye’de bulunan üniversitelerin büyük bir çoğunluğu İstanbul’da yer almaktadır . İstanbul dışından İstanbul’a okumaya gelen gençler memleketlerine dönmeyerek iş arayışına geçmekte ve İstanbul’da olası işsizlik oranını arttırmaktadır.
c) Bir diğer neden ise çalışma durumu olan ama çalışmayan emeklilerin oluşturduğu orandır ki Türkiye’nin en kalabalık ilinde İstanbul’da bu sayı hiçte azımsanacak kadar değildir .
Marmara(TR2) Bölgesinin İşsizlik Oranı ve Nedenleri
Aşağıdaki veriler incelendiğinde Marmara bölgesinin TR21 ve TR22 bölgelerinden oluştuğunu görmekteyiz. Bu bölgeleri ayrı ayrı değerlendirip nedenlerine bakacağız. 2014 ve 2015 yılları için TR21 bölgesinde işgücüne katılım oranı Türkiye ortalamasının üzerinde oluşmuştur. TR21 Tekirdağ, Edirne, Kırklareli bölgesinde işsizlik oranı %7,6’dır. İstihdam edilenlerin %46,6’sı hizmetler, %36,3’ü sanayide istihdam edilmektedir. Tarım sektöründeki istihdam ise %17,1 ile sanayiden sonra gelmektedir. Türkiye’deki en yüksek istihdam bu bölgemizde gerçekleştirilmiştir.
Yıllar 15 ve daha yukarı yaştaki nüfus İşgücü İstihdam edilenler İşsiz İşgücüne katılma oranı
(%) İşsizlik oranı
(%) İstihdam oranı
(%) İşgücüne dahil olmayan nüfus
2014 YILI – TOPLAM 56 986 28 786 25 933 2 853 50,5 9,9 45,5 28 200
TR21 (Tekirdağ, Edirne, Kırklareli) 1 269 714 660 54 56,3 7,6 52,0 555
TR22 (Balıkesir, Çanakkale) 1 329 638 602 36 48,0 5,6 45,3 691
2015 YILI – TOPLAM 57 854 29 678 26 621 3 057 51,3 10,3 46,0 28 176
TR21 (Tekirdağ, Edirne, Kırklareli) 1 296 744 689 54 57,4 7,3 53,2 553
TR22 (Balıkesir, Çanakkale) 1 342 633 599 34 47,1 5,3 44,6 709
Tablo 8: Marmara Bölgesinin 2014-2015 İstihdam Verileri
a) Trakya Bölgesi, gelişme gösteren bir bölge olması nedeniyle en fazla göç alan bölgelerdendir. Bölgenin özellikle de Tekirdağ’ın nüfus artış hızının yüksek olması işgücü arzını ve işsizlik oranlarını etkilemektedir. Yansıyan işsizliğin nedeni nüfus artışıdır. Bölge dışından insanlara olduğu kadar Trakya’da işsiz olanların ve tarımdan kopan insanların da istihdam anlamında sığındıkları bir limandır .
Türkiye’nin en hızlı-en fazla göç alan yeri Marmara TR2 bölgesidir. Bu durum bölgeye gelen yeni işsizler oluşmasına neden olmaktadır.
Tablo 9: TR2 Bölgesi Göç Hız Grafiği
b) Ayrıca bölgede işsizliğin bir diğer nedeni ücretlerin düşmesi ile yerel halk içinde iş bırakmaların oluşmasıdır bu durumda işsizliğin artması ve gelirin düşmesine neden olmaktadır .
Ege(TR3) Bölgesinin İşsizlik Oranı ve Nedenleri
TR3 bölgemizde İzmir / Aydın-Denizli-Muğla / Manisa-Afyon-Kütahya-Uşakta yer almaktadır. Öncelikle İzmir’in işsizlik verilerine bakacağız.
Yıllar 15 ve daha yukarı yaştaki nüfus İşgücü İstihdam edilenler İşsiz İşgücüne katılma oranı
(%) İşsizlik oranı
(%) İstihdam oranı
(%) İşgücüne dahil olmayan nüfus
2014 YILI – TOPLAM 56 986 28 786 25 933 2 853 50,5 9,9 45,5 28 200
TR31 (İzmir) 3 265 1 746 1 504 243 53,5 13,9 46,1 1 518
TR32 (Aydın, Denizli, Muğla) 2 232 1 204 1 117 87 53,9 7,2 50,0 1 028
TR33 (Manisa, Afyon, Kütahya, Uşak) 2 277 1 192 1 145 47 52,3 3,9 50,3 1 085
2015 YILI – TOPLAM 57 854 29 678 26 621 3 057 51,3 10,3 46,0 28 176
TR31 (İzmir) 3 264 1 745 1 483 262 53,5 15,0 45,4 1 519
TR32 (Aydın, Denizli, Muğla) 2 284 1 233 1 148 85 54,0 6,9 50,3 1 052
TR33 (Manisa, Afyon, Kütahya, Uşak) 2 325 1 222 1 172 50 52,6 4,1 50,4 1 103
Tablo 10: Ege(TR3) Bölgesinin 2014-2015 İstihdam Verileri
a) İzmir’de işsizliğin en önemli unsuru turizm sektörlerindeki son yıllarda sıkıntıların oluşması işsizlikte ana etkendir.
b) Tarımın emek gerektiren bir iş olması ve bu yoğun emeğin terk edilmesi tarıma yatırım yapılmaması ve bununda tarım sektöründe işsizliği beraberinde getirdiği bir gerçektir.
c) Kadın işgücü (ÖNDER, Nurcan, 2013) arzının İzmir’de fazla olması ve yeni mezunların İzmir’de iş araması da etkenler arasında yer almaktadır.
d) İşsizlik oranı İzmir’de 0.4 puanlık artış ile yüzde 10.3 seviyesinde gerçekleşti. Türkiye ortalaması 10.3 olurken İzmir’de bu oranın 2015 yılında bir önceki yıla göre 1.1 artarak, yüzde 15’e ulaştı. Bunun nedeni yakın illerden Manisa’nın yatırım alması ve genç nüfusun o bölgeye göçünden kaynaklanmaktadır.
e) İzmir’e gelen misafirlerin uzun soluklu burada kalmasında işsizliğe bir diğer etkendir.
f) TR32 Bölgesindeki işsizlik oranı Türkiye ortalama işsizlik oranının altında ve istihdam oranı da Türkiye ortalamasının üstündedir. İşsizliğin nedeni nüfusun istihdamdan daha hızlı artması ve artan nüfusa yeterli iş imkânlarının sağlanamamasıdır.
TÜİK verilerine göre; nüfusun yıllar ve cinsiyet ayrımındaki dağılımına bakıldığında TR32 bölgesinde 15+ nüfus her yıl % 4’lük artışlarla 2.276.000 kişiye ulaşmıştır. Türkiye ortalaması 15+ yaş nüfusun artışı ise her yıl % 2 olarak gerçekleşmiştir.
Yukarıdaki açıklamanın kaynağı tüik verileridir, geçmiş yılları referans aldığımızda; TR32 Bölgesinde işgücü, 2010-2011 yılları arasında 40.000 kişi (%3) artmış, 2011-2012 yılları arasında 96.000 (%8) kişi artmıştır. Burada en dikkat çekici husus işgücündeki artışın TR32 bölgesinde istihdam edilenlerde yaşanan artışın gerisinde kalmasıdır. Bölgede istihdam edilenlerin sayısı ise 2010-2011 yılları arasında % 7 artmış, 2011-2012 yılları arasında % 9 artmıştır.
g) TR33 Bölgesindeki işsizlik oranı, Türkiye genelindeki oranının yarısından daha azdır(Tablo 10) sanayinin gelişmiş olması bu bölgede işsizliğin Türkiye ortalamasının altında olmasını ve işsizliğin en az seviyelerde olmasını sağlamıştır. Bu aşağıdaki göstergede karşımıza çıkmaktadır.
Tablo 11: Ege(TR3) Bölgesinin İşletme-Çalışan Grafiği
TR33 Bölgesindeki işsizlik Türkiye ortalamasının bir hayli altındadır .
Doğu Marmara(TR4) Bölgesinin İşsizlik Oranı ve Nedenleri
Doğu Marmara bölgesi TR41 ve TR42 olmak üzere 2 farklı kümeden oluşmaktadır. TR41 (Bursa, Eskişehir, Bilecik) / TR42 (Kocaeli, Sakarya, Düzce, Bolu, Yalova) illerini kapsamaktadır. İşsizlik oranlarına bakıldığında TR41 bölgesi Türkiye ortalamasının altında iken TR42 bölgesi Türkiye ortalamasına yakın seyretmektedir. Bölgelerde yaşanan işsizlik nedenlerine bakıldığında aşağıdaki tablo karşımıza çıkmaktadır.
Yıllar 15 ve daha yukarı yaştaki nüfus İşgücü İstihdam edilenler İşsiz İşgücüne katılma oranı
(%) İşsizlik oranı
(%) İstihdam oranı
(%) İşgücüne dahil olmayan nüfus
2014 YILI – TOPLAM 56 986 28 786 25 933 2 853 50,5 9,9 45,5 28 200
TR41 (Bursa, Eskişehir, Bilecik) 2 881 1 421 1 333 88 49,3 6,2 46,3 1 460
TR42 (Kocaeli, Sakarya, Düzce, Bolu, Yalova) 2 652 1 445 1 301 145 54,5 10,0 49,0 1 207
2015 YILI – TOPLAM 57 854 29 678 26 621 3 057 51,3 10,3 46,0 28 176
TR41 (Bursa, Eskişehir, Bilecik) 2 932 1 474 1 360 114 50,3 7,8 46,4 1 457
TR42 (Kocaeli, Sakarya, Düzce, Bolu, Yalova) 2 693 1 492 1 342 151 55,4 10,1 49,8 1 201
Tablo 12: Doğu Marmara(TR4) Bölgesinin 2014-2015 İstihdam Verileri
TR41 Bölgesi sanayide özellikle tekstil ve hazır giyim, otomotiv, gıda, makine, elektrikli teçhizat ve seramik sektörleri ile ön plana çıkmaktadır. Ayrıca kimya, mobilya, madencilik ve metal sanayi gibi birçok sektörde de Türkiye’nin önemli imalatçıları bölgede mevcuttur. Dış Ticaret Müsteşarlığı öncülüğünde yapılan “Ulusal Kümelenme Politikasının Geliştirilmesi Projesi” kapsamında istihdama dayalı kümelenme analizleri bölge için benzer sektörleri ön plana çıkarmıştır. Bu kapsamda Eskişehir-Bilecik-Kütahya (EBK) Seramik İş Kümesi pilot kümeler içinde ilk tüzel kişiliğe sahip küme olmuştur .
a) Bölgedeki işsizliğin nedenlerinden biri ar-ge çalışmalarının etkin bir üniversite-sanayi işbirliğine geçilememiş olmasıdır. Bu durum genç nesilin iş gücüne dâhil olamamasını beraberinde getirmiştir.
b) İBBS Düzey-1 bazında 2015 yılında en fazla net göç alan bölge, 72 bin kişi ile TR4 Bölgesi Doğu Marmara bölgesi olmuştur . Doğu Marmara bölgesinin 2014 yılında ‰ 7,69 olan net göç hızı, 2015 yılında ‰ 9,67’ye yükselmiştir. Bu oran işsizliğin bu bölgedeki en büyük artış nedenidir. Bununla beraber nüfus artışı da çok fazla olmuştur. İBBS Düzey-1’e göre 2015 yılında yıllık nüfus artış hızının en yüksek olduğu bölge ‰ 22,55 ile Doğu Marmara bölgesidir.
c) Son yıllarda yaşanan Suriye iç savaşından kaçan Suriyelilerin bu bölgelere gelerek işgücüne ucuz şekilde dâhil olması, ucuz şekilde bu bölgelerde çalışması işsizliğin artmasında bir diğer etkendir.
Batı Anadolu(TR5) Bölgesinin İşsizlik Oranı ve Nedenleri
Batı Anadolu(TR5) bölgesinde TR51 Ankara ve TR52 Konya-Karaman yer almaktadır. Ankara’da işgücüne katılım Türkiye ortalamasının üzerinde olmasına rağmen işsizlik oranının Türkiye ortalamasından büyük olduğunu görmekteyiz. Buna rağmen T52 bölgesinde Konya ve Karamanda işgücüne katılım Türkiye ortalamasının altında olmasına rağmen işsizlik Türkiye ortalamasının yaklaşık yarısı kadardır. Bu bölgemizde işsizlik sorunu yok denecek kadar azdır. Şimdi bu iki bölgemizde oluşan bu durumu nedenleri ile açıklayacağız. 2014 ve 2015 yılına ait işgücü veriler aşağıdaki gibidir.
Yıllar 15 ve daha yukarı yaştaki nüfus İşgücü İstihdam edilenler İşsiz İşgücüne katılma oranı
(%) İşsizlik oranı
(%) İstihdam oranı
(%) İşgücüne dahil olmayan nüfus
2014 YILI – TOPLAM 56 986 28 786 25 933 2 853 50,5 9,9 45,5 28 200
TR51 (Ankara) 3 898 2 010 1 779 231 51,6 11,5 45,6 1 888
TR52 (Konya, Karaman) 1 663 817 771 46 49,1 5,6 46,4 846
2015 YILI – TOPLAM 57 854 29 678 26 621 3 057 51,3 10,3 46,0 28 176
TR51 (Ankara) 3 951 2 064 1 833 231 52,2 11,2 46,4 1 887
TR52 (Konya, Karaman) 1 690 865 808 57 51,2 6,5 47,8 825
Tablo 13: Batı Anadolu(TR5) Bölgesinin 2014-2015 İstihdam Verileri
Ankara bölgesinde işsizliğin Türkiye ortalamasının üzerinde olmasının en büyük nedeni bölgeye olan göçtür. Batı Anadolu bölgesinin net göç hızı % 5,25’ten ‰ 6,58’e yükselmiştir.
a) İBBS Düzey-1’e göre 2015 yılında yıllık nüfus artış hızı % 19,03 şeklinde oluşması işsizliğin nüfus etkenidir.
b) Hizmetler sektörünün istihdam edilenler içindeki payının en yüksek olduğu bölge % 64,3 ile Batı Anadolu olması işsizliğe bir önlem oluşturamamıştır, gelen göçler ve nüfus artışı var olan iş potansiyelini karşımaya yeterli değildir.
Tablo 14: Batı Anadolu’nun (TR5) İstihdam Edilen Sektörlere Dağılımı
c) TR52 de sektörler dağılımına baktığımızda toplam iş gücünün tamamına yakınının istihdam edildiğini bu nedenle bölgedeki işsizliğin minimum olduğunu görmekteyiz.
d) TR52 Bölgesi göç veren bir bölgedir, bu nedenle işsizlik üzerinde bu olumsuz durumun olumlu bir etkisi vardır.
Tablo 15: Batı Anadolu-TR52 ye ait Göç Detayı
e) TR5 Bölgesinin yeni istihdamların oluşmaması, bölgenin göç alması işsizliğin en belirgin nedenidir.
f) Sektörel olarak tarımında önemli bir istihdam olduğu TR52 bölgesinde tarımdan kaynaklanan bir işsizlik söz konusu değildir. Bölgenin hem sanayide hem tarımda gelişmesi bunu önlemiştir. Ancak diğer bölgelerden buraya mevsimlik işçi olarak gelenlerin oluşturduğu bir işsizlik söz konusudur oda oransal olarak küçüktür, bu durum işsizlik verilerine yansıtılmıştır.
Akdeniz(TR6) Bölgesinin İşsizlik Oranı ve Nedenleri
Akdeniz bölgesi 3 farklı düzeyde incelenmektedir. Bunlar aşağıdan da görüleceği üzere TR61-TR62-TR63 tür. İşsizlik oranı TR61 bölgemizde Türkiye ortalamasının altında kalırken TR62 (Adana, Mersin) ve TR63 (Hatay, Kahramanmaraş, Osmaniye) bölgelerimizde Türkiye’nin üzerinde oluşmuştur. Bunun nedenleri aşağıdaki gibidir Bölgelerimizde oluşan istihdam raporu tüik verilerine göre aşağıdaki gibidir.
Yıllar 15 ve daha yukarı yaştaki nüfus İşgücü İstihdam edilenler İşsiz İşgücüne katılma oranı
(%) İşsizlik oranı
(%) İstihdam oranı
(%) İşgücüne dahil olmayan nüfus
2014 YILI – TOPLAM 56 986 28 786 25 933 2 853 50,5 9,9 45,5 28 200
TR61 (Antalya, Isparta, Burdur) 2 182 1 224 1 122 102 56,1 8,3 51,4 958
TR62 (Adana, Mersin) 2 840 1 397 1 247 150 49,2 10,7 43,9 1 443
TR63 (Hatay, Kahramanmaraş, Osmaniye) 2 125 921 779 142 43,3 15,4 36,7 1 204
2015 YILI – TOPLAM 57 854 29 678 26 621 3 057 51,3 10,3 46,0 28 176
TR61 (Antalya, Isparta, Burdur) 2 209 1 226 1 108 118 55,5 9,6 50,2 983
TR62 (Adana, Mersin) 2 853 1 441 1 299 142 50,5 9,8 45,6 1 412
TR63 (Hatay, Kahramanmaraş, Osmaniye) 2 146 919 768 151 42,8 16,4 35,8 1 227
Tablo 16: Akdeniz (TR6) Bölgesinin 2014-2015 İstihdam Verileri
a) Özellikle TR61 bölgesinin işsizlik nedeni turizm sektörünün içerisinde bulunduğu krizdir. Antalya olmak üzere büyük işsizliğe neden olduğu belirtilmektedir. Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı’nın (TEPAV ) araştırmasına göre, sadece 2016 Nisan ayında Antalya’da 52 bin kişi işsiz kaldığı belirtilmiştir.
Tablo 17: Akdeniz-TR61’e ait Göç Detayı
b) Bölgenin göç alan bir bölge olması-turizm sektöründe olan sorunlar-siyasi krizlerden dolayı turizm sektörünün içinde bulunduğu durum bölgenin işsizlik oranının artmasına, istihdamın düşmesine neden olmuştur.
c) TR63 bölgelerinin özellikle son dönemde Suriye iç savaşından kaçan Suriyecilerine göç ettiği bu nedenle göçün arttığı bir bölge olmasına ve işsizliğin Türkiye ortalamasından %50 oranında fazla oluşmasına neden olmuştur. Bu durum aşağıdaki tabloda görülmektedir.
d) Bölgede savaştan kaçan Suriyeliler ile işsizlik nedeniyle yapılan bölgeden yapılan göçler kıyaslanmıştır. Bu göç trafiği işsizliğin oluşmasında önemli etkendir.
Tablo 18: Akdeniz-TR61’e ait Göç Detayı
e) Tarım sektöründe ücretli, maaşlı ve yevmiyeli olarak çalışanların en yüksek olduğu bölge 161 bin kişi ile Akdeniz bölgesidir. Yevmiyeli olarak çalışma yani mevsimlik işçi bu bölgemiz için en büyük sorundur ve işsizliğin diğer büyük nedenlerinden biridir. Mevsimsel olarak çalışma işsizlik ortaya çıkarmaktadır.
Orta Anadolu(TR7) Bölgesinin İşsizlik Oranı ve Nedenleri
TR71 (Kırıkkale, Aksaray, Niğde, Nevşehir, Kırşehir ) ve TR72 (Kayseri, Sivas, Yozgat) dan oluşan bölgemizdir. İşsizlik Türkiye ortalamasının altındadır. İşgücüne katılım da bununla beraber Türkiye ortalamasının altındadır. İşsizliğin nedenlerini aşağıdaki gibi belirteceğiz. Bölgeye ait İstihdam verileri aşağıdaki tabloda belirtilmiştir. İşgücüne katılma oranında en fazla artış 1,9 puan ile Orta Anadolu bölgesinde gerçekleşmiştir.
Yıllar 15 ve daha yukarı yaştaki nüfus İşgücü İstihdam edilenler İşsiz İşgücüne katılma oranı
(%) İşsizlik oranı
(%) İstihdam oranı
(%) İşgücüne dahil olmayan nüfus
2014 YILI – TOPLAM 56 986 28 786 25 933 2 853 50,5 9,9 45,5 28 200
TR71 (Kırıkkale, Aksaray, Niğde, Nevşehir, Kırşehir ) 1 105 536 494 41 48,5 7,7 44,7 570
TR72 (Kayseri, Sivas, Yozgat) 1 734 831 752 80 47,9 9,6 43,3 903
2015 YILI – TOPLAM 57 854 29 678 26 621 3 057 51,3 10,3 46,0 28 176
TR71 (Kırıkkale, Aksaray, Niğde, Nevşehir, Kırşehir ) 1 110 573 516 57 51,6 9,9 46,5 537
TR72 (Kayseri, Sivas, Yozgat) 1 761 862 778 84 48,9 9,7 44,2 899
Tablo 19: Orta Anadolu (TR7) Bölgesinin 2014-2015 İstihdam Verileri
a) TR72 (Kayseri, Sivas, Yozgat) bölgesinin sanayileşme düzeyi Türkiye ortalamasının üzerindeyken, yüzde 16,7’lik tarım dışı işsizlik oranı ile yine Türkiye ortalamasının (yüzde 13,2) bir hayli üzerindedir.
Tablo 20: Orta Anadolu (TR7) Bölgesinin Göç Detayı
b) Genç nüfusun işsizliği de mevcuttur. Üniversite mezunu olup iş arayan işe yerleşemeyen grubun oluşturduğu bir oran söz konusudur. Buda Türkiye ortalamasında seyreden işsizliğin bir diğer nedenidir.
c) Sivas ve Yozgat’ın sanayileşme düzeyleri bir hayli düşüktür. Tarım ve hizmet sektöründe istihdam gerçekleşmektedir. Kayseri bölgesindeki yüksek işsizlik oranının Sivas ve Yozgat’tan kaynaklanmadığı belli olmaktadır.
Batı Karadeniz(TR8) Bölgesinin İşsizlik Oranı ve Nedenleri
TR81 (Zonguldak, Karabük, Bartın) – TR82 (Kastamonu, Çankırı, Sinop) – TR83 (Samsun, Tokat, Çorum, Amasya) dan oluşan bölgenin işsizlik oranı Türkiye işsizlik ortalamasının ortalama 3,5 puan altındadır. İstihdam verileri ise yaklaşık Türkiye değerlerindedir.
İşsizliğin nedenlerini ise şöyle sıralayabilir.
Yıllar 15 ve daha yukarı yaştaki nüfus İşgücü İstihdam edilenler İşsiz İşgücüne katılma oranı
(%) İşsizlik oranı
(%) İstihdam oranı
(%) İşgücüne dahil olmayan nüfus
2014 YILI – TOPLAM 56 986 28 786 25 933 2 853 50,5 9,9 45,5 28 200
TR81 (Zonguldak, Karabük, Bartın) 798 420 395 25 52,6 6,0 49,5 378
TR82 (Kastamonu, Çankırı, Sinop) 587 312 292 20 53,2 6,5 49,8 274
TR83 (Samsun, Tokat, Çorum, Amasya) 2 054 1 023 960 64 49,8 6,2 46,7 1 031
2015 YILI – TOPLAM 57 854 29 678 26 621 3 057 51,3 10,3 46,0 28 176
TR81 (Zonguldak, Karabük, Bartın) 788 408 380 29 51,8 7,0 48,2 380
TR82 (Kastamonu, Çankırı, Sinop) 582 311 290 21 53,5 6,8 49,9 271
TR83 (Samsun, Tokat, Çorum, Amasya) 2 047 1 046 978 68 51,1 6,5 47,8 1 001
Tablo 21: Batı Karadeniz (TR8) Bölgesinin 2014-2015 İstihdam Verileri
a) İşsizliğin en çok arttığı bölgelerden Zonguldak bölgelerinde artışın nedenleri çok farklıdır. Bu bölge dışarıdan göç almadığı, aksine göç verdiği bilindiğine göre, yüksek tarım dışı işgücü artışının başlıca nedeninin kırdan kente göçtür.
b) Zonguldak bölgesindeki işsizlik artışının başlıca nedeni ise tarım dışı istihdamın gerilemesidir. Tarım dışı istihdamın gerilediği (yüzde ‐ 0,4) yegâne bölge Zonguldak’tır. Tarım dışı işgücü artışı çok düşük kalmıştır (yüzde 1,9); ama aradaki fark işsizlik artışına neden olmuştur. Bölge gerileyen (istihdam yaratamayan) bu nedenle de dışarıya büyük miktarda göç veren bölge durumundadır.
c) TR81 bölgesinde meydana gelen Türkiye Taşkömürü Kurumu’ndaki işçi sayısının 10 binin altına düşmesi işsizliğin artmasında önemli etkendir.
d) Bölgedeki emeklilerin fazla olması işgücüne dahil olmaması da işsizliğin fazla olmasındaki bir diğer etkendir.
e) Bölgedeki Hava kirliliği hava kirliliği, ulaşım ve yolların yetersizliği ve alt yapı yetersizliği göçü tetikleyen en önemli unsurlardır bunlarda işsizliği tetikleyen nedenlerdendir.
Tablo 22: Baz Karadeniz (TR8) Bölgesinin Göç Detayı
f) TR8 bölgelerinin; tarım istihdamının toplam istihdam içindeki payı ile tarım dışı işsizlik oranı bölgede tarım istihdamının işsizlik üzerindeki çarpıtıcı etkisini açıkça ortaya koyuyor. Bu bakımdan işsizliğin bölgesel analizi yapılırken, tarım dışı işsizliğin esas alınması daha doğru olacaktır.
Doğu Karadeniz(TR9) Bölgesinin İşsizlik Oranı ve Nedenleri
TR90 (Trabzon, Ordu, Giresun, Rize, Artvin, Gümüşhane) illerinden oluşan bölgenin işsizlik oranı Türkiye ortalamasının altında, iş gücüne katılım oranı ise Türkiye ortalamasının üzerindedir. Oluşan işsizliğin nedenleri ise aşağıdaki gibidir.
Yıllar 15 ve daha yukarı yaştaki nüfus İşgücü İstihdam edilenler İşsiz İşgücüne katılma oranı
(%) İşsizlik oranı
(%) İstihdam oranı
(%) İşgücüne dahil olmayan nüfus
2014 YILI – TOPLAM 56 986 28 786 25 933 2 853 50,5 9,9 45,5 28 200
TR90 (Trabzon, Ordu, Giresun, Rize, Artvin, Gümüşhane) 1 972 1 043 979 65 52,9 6,2 49,6 929
2015 YILI – TOPLAM 57 854 29 678 26 621 3 057 51,3 10,3 46,0 28 176
TR90 (Trabzon, Ordu, Giresun, Rize, Artvin, Gümüşhane) 1 985 1 069 1 018 51 53,9 4,8 51,3 916
Tablo 22: Doğu Karadeniz (TR9) Bölgesinin 2014-2015 İstihdam Verileri
a) Bu bölgedeki işsizliğin nedenlerinde biri tarım dışı işsizliktir.
b) Özellikle Trabzon’da işsizlik sorunu işyeri bulamama sıkıntısıyla başlamaktadır. Şehrin dinamiğine uygun alanlarda işyerlerinin fiyatları çok uç seviyelerdedir. Bu ticareti engellemektedir.
c) Bir diğer önemli etken işsizlik nedeniyle Trabzon’un göç vermesi ve nüfus artışıdır.
Tablo 23: Doğu Karadeniz (TR9) Bölgesinin Doğum Grafiği
Kuzeydoğu Anadolu(TRA) Bölgesinin İşsizlik Oranı ve Nedenleri
TRA1 (Erzurum, Erzincan, Bayburt), TRA2 (Ağrı, Kars, Iğdır, Ardahan) ve bölgelerinde oluşmaktadır. Türkiye’deki işsizlik oranın altında oluşmuştur. İşgücüne katılım oranı ise TRA1 bölgesinde yaklaşık aynı oluşurken, TRA2 bölgesinde işe katılım oranı Türkiye ortalamasının üzerindedir.
Yıllar 15 ve daha yukarı yaştaki nüfus İşgücü İstihdam edilenler İşsiz İşgücüne katılma oranı
(%) İşsizlik oranı
(%) İstihdam oranı
(%) İşgücüne dahil olmayan nüfus
2014 YILI – TOPLAM 56 986 28 786 25 933 2 853 50,5 9,9 45,5 28 200
TRA1 (Erzurum, Erzincan, Bayburt) 738 372 345 28 50,5 7,4 46,7 365
TRA2 (Ağrı, Kars, Iğdır, Ardahan) 736 403 390 14 54,8 3,4 53,0 332
2015 YILI – TOPLAM 57 854 29 678 26 621 3 057 51,3 10,3 46,0 28 176
TRA1 (Erzurum, Erzincan, Bayburt) 751 383 361 23 51,0 5,9 48,0 368
TRA2 (Ağrı, Kars, Iğdır, Ardahan) 752 407 391 16 54,2 3,9 52,0 345
Tablo 24: Kuzeydoğu Anadolu(TRA) Bölgesinin 2014-2015 İstihdam Verileri
a) TRA1 bölgesinde tarım dışı işgücünde yüksek artışların daha ziyade bölge içi kırdan kente göçlerden kaynaklandığı anlaşılıyor. Kırdan kente bölge içi göçün çok yoğun olarak yaşandığı Erzurum bu göçün nedenleri belirlenmeli (Terör ortamı? Tarım sorunları?) ve bu nedenlere yönelik özgün politikalar geliştirilmelidir. Göç İstatistikleri aşağıdaki gibi verilmiştir.
Tablo 25: Kuzeydoğu Anadolu(TRA) Bölgesinin Tarım İstihdam Verileri
b) Türkiye genelinde 2015 yılında 100,7 olan cinsiyet oranı, bir önceki yıla göre sabit kalmıştır. Erkek nüfusun kadın nüfusa oranının yüzde ifadesi olan bu oranın, en yüksek olduğu bölgeler 104,5 ile Kuzeydoğu Anadolu’dur. 2015 yılında nüfusu azalan tek bölge %4,98 ile Kuzeydoğu Anadolu bölgesi olmuştur. İstihdam olmadığı için göç veren bölgedir.
c) Sanayi sektörü en küçük değerini de 87 bin kişi ile Kuzeydoğu Anadolu bölgesinde almaktadır ve hizmet sektöründe en küçük değerini de 245 bin ile Kuzeydoğu Anadolu bölgesinde almıştır. Bu işsizliğin etken nedenlerindendir.
Tablo 26: Sektörel Veriler
d) Bölgede istihdamın olmaması işsizliğin en büyük nedenidir. Devlet tarafından verilen teşvikte de bölge alt sıralardadır, bu işsizliğin en önemli nedenlerindendir. Aşağıdaki tabloda bu görülmektedir.
Tablo 27: Teşvik Bölge Dağılımları
e) 2015 yılında en fazla net göç veren iller bölgede yer almaktadır. İşsizliğin diğer nedeni de budur.
Ortadoğu Anadolu (TRB) Bölgesinin İşsizlik Oranı ve Nedenleri
TRB1 (Malatya, Elazığ, Bingöl, Tunceli), TRB2 (Van, Muş, Bitlis, Hakkari) bölgelerinden oluşan bölgemizde, İşe katılım oranı Türkiye ortalamasından azdır. İşsizlik verileri ise Türkiye ortalamasından TRB1 de düşük-TRB2 de yüksektir. Nedenleri ise aşağıda verilmiştir.
Yıllar 15 ve daha yukarı yaştaki nüfus İşgücü İstihdam edilenler İşsiz İşgücüne katılma oranı
(%) İşsizlik oranı
(%) İstihdam oranı
(%) İşgücüne dahil olmayan nüfus
2014 YILI – TOPLAM 56 986 28 786 25 933 2 853 50,5 9,9 45,5 28 200
TRB1 (Malatya, Elazığ, Bingöl, Tunceli) 1 251 585 541 44 46,8 7,5 43,2 666
TRB2 (Van, Muş, Bitlis, Hakkari) 1 311 636 550 86 48,5 13,5 42,0 675
2015 YILI – TOPLAM 57 854 29 678 26 621 3 057 51,3 10,3 46,0 28 176
TRB1 (Malatya, Elazığ, Bingöl, Tunceli) 1 256 605 557 48 48,2 8,0 44,3 651
TRB2 (Van, Muş, Bitlis, Hakkari) 1 340 631 571 60 47,1 9,5 42,6 709
Tablo 28: Ortadoğu Anadolu (TRB) Bölgesinin İstihdam Verileri
a) TRB2 bölgesinde terör sorunundan dolayı bölgeye yatırım yapılamamaktadır. Tablo 27 de bu gözükmektedir.
b) 2015 yılında en fazla net göç veren illerden biri bölgededir, 17,6 bin kişi ile Van terör ve istihdam olmaması bölgede göz oluşmasına neden olmuştur.
c) Tarım dışı işsizlik oranın en yüksek olduğu bölgelerden biri bölgedir. Bu durum da işsizliğin nedenlerindendir.
Güneydoğu Anadolu(TRC) Bölgesinin İşsizlik Oranı ve Nedenleri
TRC1 (Gaziantep, Adıyaman, Kilis, TRC2 (Şanlıurfa, Diyarbakır), TRC3 (Mardin, Batman, Şırnak, Siirt) oluşan bölgemizde işgücüne katılım Türkiye ortalamasının çok çok altında, işsizlik ise Türkiye ortalamasının çok çok üzerindedir. Bölge Türkiye’nin olumsuz verilerinin artmasında önemli bir yer tutmaktadır. İşsizliğin nedenleri ise aşağıdaki gibidir.
Yıllar 15 ve daha yukarı yaştaki nüfus İşgücü İstihdam edilenler İşsiz İşgücüne katılma oranı
(%) İşsizlik oranı
(%) İstihdam oranı
(%) İşgücüne dahil olmayan nüfus
2014 YILI – TOPLAM 56 986 28 786 25 933 2 853 50,5 9,9 45,5 28 200
TRC1 (Gaziantep, Adıyaman, Kilis) 1 723 744 684 60 43,2 8,0 39,7 979
TRC2 (Şanlıurfa, Diyarbakır) 2 088 884 730 153 42,3 17,4 35,0 1 205
TRC3 (Mardin, Batman, Şırnak, Siirt) 1 293 480 364 115 37,1 24,0 28,2 813
2015 YILI – TOPLAM 57 854 29 678 26 621 3 057 51,3 10,3 46,0 28 176
TRC1 (Gaziantep, Adıyaman, Kilis) 1 814 782 704 78 43,1 9,9 38,8 1 032
TRC2 (Şanlıurfa, Diyarbakır) 2 175 951 784 166 43,7 17,5 36,1 1 224
TRC3 (Mardin, Batman, Şırnak, Siirt) 1 307 499 376 124 38,2 24,8 28,7 808
Tablo 29: Güneydoğu Anadolu(TRC) Bölgesinin İstihdam Verileri
a) 2015 yılında en çok net göç veren bölge 71 bin kişi ile Güneydoğu Anadolu bölgesidir. Güneydoğu Anadolu bölgesinin 2014 yılında % -6,12 olan net göç hızı 2015 yılında % -8,38 olmuştur. İşsizliğin en önemli nedeni göçlerdir.
b) 15-64 yaş grubundaki her yüz kişi için “0-14” ve “65 ve daha yukarı yaş İBBS Düzey-1’e göre toplam yaş bağımlılık oranı en yüksek değerini % 67,8 ile Güneydoğu Anadolu bölgesindedir
c) “0-14” yaş grubundaki kişi sayısı olan genç bağımlılık oranı en yüksek değerini % 60,0 ile Güneydoğu Anadolu bölgesindedir. Genç Nüfus fazla- göç fazla işsizlik bundan olayı uç seviyelerdedir.
d) 2015 yılında, İBBS Düzey-1’e göre işgücüne katılma oranının en düşük olan bölgedir. 2015 yılında istihdam oranı % 35,2 ile bir önceki yıla göre 0,4 puan artış gösteren Güneydoğu Anadolu bölgesinde almıştır. İstihdam alamayan bölgedir bundan dolayı da işsizlik vardır.
e) Tarım dışı işsizlik oranın en yüksek olduğu bölgelerdedir.
Tablo 30: Güneydoğu Anadolu(TRC) Bölgesinin Göç Verileri
f) Suriyeli göçmenlerin bu bölgede olması, iş gücünde kayıt dışı istihdamı beraberinde getirmiştir. Kayıtlı istihdam sağlanması gereken kişilere bundan dolayı istihdam sağlanamamıştır. İşsizliğin en önemli nedeni de bu bölge için budur.
KISALTMALAR
İBBS: Türkiye İstatistiki Bölge Birimleri Sınıflandırması
TR10 (İstanbul)
TR21 (Tekirdağ, Edirne, Kırklareli), TR22 (Balıkesir, Çanakkale)
TR31 (İzmir), TR32 (Aydın, Denizli, Muğla), TR33 (Manisa, Afyon, Kütahya, Uşak)
TR41 (Bursa, Eskişehir, Bilecik), TR42 (Kocaeli, Sakarya, Düzce, Bolu, Yalova)
TR51 (Ankara), TR52 (Konya, Karaman)
TR61 (Antalya, Isparta, Burdur), TR62 (Adana, Mersin), TR63 (Hatay, Kahramanmaraş, Osmaniye)
TR71 (Kırıkkale, Aksaray, Niğde, Nevşehir, Kırşehir ), TR72 (Kayseri, Sivas, Yozgat)
TR81 (Zonguldak, Karabük, Bartın), TR82 (Kastamonu, Çankırı, Sinop), TR83 (Samsun, Tokat, Çorum, Amasya)
TR90 (Trabzon, Ordu, Giresun, Rize, Artvin, Gümüşhane)
TRA1 (Erzurum, Erzincan, Bayburt), TRA2 (Ağrı, Kars, Iğdır, Ardahan)
TRB1 (Malatya, Elazığ, Bingöl, Tunceli), TRB2 (Van, Muş, Bitlis, Hakkâri)
KAYNAKÇA
http://www.tuik.gov.tr/MicroVeri/Hia_2014/turkce/downloads/aciklamalar.pdf
https://biruni.tuik.gov.tr/gosterge/?locale=tr
https://biruni.tuik.gov.tr/medas/?kn=139&locale=tr
https://biruni.tuik.gov.tr/medas/?kn=102&locale=tr
12 Bölgeyi içeren 26 Bölgenin verileri
http://www.nufusu.com/il/istanbul-nufusu
https://tr.wikipedia.org/wiki/%C4%B0stanbul’daki_%C3%BCniversiteler_listesi#cite_note-1
http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=16083
TÜİK, Seçilmiş Göstergelerle TR32, 2013
Göstergelerle TR33 Bölgesi(Zafer Kalkınma Ajansı)
http://www.bebka.org.tr/site-sayfa-13-genel.html
TÜİK. Bölge içindeki illerin birbirleri arasındaki göç kapsanmamıştır.
http://www.tepav.org.tr/en
TUIK, Akdeniz bölgesi göstergelerle istatistik