Bu yazımda şirketlerde “Yazılım Testte Kalite’den bahsedeceğim. Dürüst olmak gerekirse Yazılım Testinin önemi Türkiye’de halen tam olarak anlaşılabilmiş ve önemi kavranabilmiş değil. 2000’li yıllara göre ciddi bir iyileşme söz konusu ama bu gelişme olması gereken ile olan durumun farklı olduğunu bize göstermektedir. Buda var olan kalite algısının tam anlamıyla yakalanamamış olduğunu gösteriyor.
Tümden gelim yöntemi ile test kalitesi nasıl olmalıdır inceleyelim. İş birimlerinin hızlı ve ürünü biran önce müşteri ile kavuşturma beklentisi hızı sağlıyor ama kaliteyi sağlıyor mu kurumların bunu sorgulaması gerekiyor. Ürünümüz ne kadar kullanılıyor, nasıl kullanılıyor, müşteri mutlu mu? Bunların çok ciddi analiz edilmesi ve hedeflenen kalitenin yakalanıp yakalanmadığının ciddi şekilde analiz edilmesi-sorgulanması gerekiyor. Tabi hedeflenen “mutlu müşteri, kaliteli ürün, güçlü marka algısı” ise. Bunlar hedeflenmiyorsa söze gerek yok zaten. Bu analizlerin sonucunda geleceğimiz nokta KALİTE olacaktır.
- Ürünleri müşteri ile buluştururken kaliteli miyiz? Bu kalite için ne yapıyoruz ve nasıl yapıyoruz?
Kaliteli olabilmenin tek şartı ürünün doğuşundan müşteriye ulaşıncaya kadar olan evrelerde – buna SDLC süreci diyoruz – tüm gereksinimlerin tam ve eksiksiz olarak yerine getirilmesi gerekmektedir. Bunu yaparken hızlı olmayı da ihmal etmemeliyiz. SDLC sürecinde STLC süreçlerine de tam anlamıyla uyulmalı ki test bölümlerinde KALİTE elde edilebilsin.
Katıldığım seminerler de, etkinlikler de, konferanslarda gözlemlediğim kalite için daha iyi test yapılmalıdır şeklinde. Kalitenin sağlanabilmesi için test yapısının nasıl olduğu nasıl ilerlediği irdelenmelidir.
Şöyle ki;
Nerelere daha çok yatırım yapılmalıdır, yazılım test organizasyon yapısı nasıl olursa kalite sağlanır, müşteriler memnun olur diye sormaktan kendimi alamıyorum.
Sorduğum sorularda, cevaplarda genel itibari ile şu şekilde;
Soru: Yazılım test önem veriyor musunuz? Kaliteyi nasıl ölçüyorsunuz?
Cevap : Evet tabiki veriyoruz, bunun için ekiplerimiz var, dış kaynak kullanıyoruz vs …Kaliteyi ise çeşitli KPI lar belirliyoruz bu doğrultuda inceliyoruz.
Soru: Peki yazılım test bölümü – departmanı nasıl bir organizasyona sahip? Organizasyon yapısı kalitenizi nasıl etkiliyor?
Cevap-1: Yazılım test ekibimiz, analist ekibine bağlı yada geliştirme ekibine bağlı olacak şekilde görev yapmaktadır. Bu doğrultuda bağlı bulunduğumuz bölümün önceliklerine önem vererek kalite sağlamaya çalışıyoruz (!)
Cevap-2: Yazılım test ekibimiz organizasyonda diğer müdürlükler gibi bağımsız bir yapıya sahip ve yazılım testine gerekli önem veriliyor. Kaliteyi bağlı bulunduğumuz bağımsız müdürlüğün verdiği güç ve yapı ile bütün ekiplere eşit uzaklıkta olacak şekilde etkin şekilde uyguluyoruz. KPI lara uygun olmayan işlerde gerekli çalışmaları yaparak ekiplerin çalışmalarına yön veriyoruz.
Cevap 1’i verdiyseniz, veren ekiplerde sancılar başlıyor. Bir ekibin altında (bu analist olur, geliştirme olur, proje yönetimi olur vs. ) yazılım test ekiplerini konumlandırıyorsanız o iş tam anlamıyla özgün şekilde test edilemiyordur yada düzgün raporlanamıyordur. Neden mi; Kimse/bölüm/departman “yoğurdum ekşi ” demez. Yapılan testi düzgün yapabilmek, düzgün raporlayabilmek için bakış açısının da raporlamanın yapıldığı bölümünden ayrık olması gerekmektedir. Şu sözümü unutmayınız KİMSE ENSESİNİ GÖREMEZ. Yapılan geliştirmenin yada ürünün kalitesinin ne olduğunu / nasıl olduğunu ilgili ekiplere düzgün şekilde gösterebilmek gerekir. Bunun için farklı bir bakış açısı ve farklı bir raporlama mekanizması getirmek şarttır.
Cevap 2’yi veriyorsanız teste gereken önem veriliyordur ve çalışmalarınızın meyveleri yeniliyordur yada yenilmeye başlanacaktır.
Bir kurum – bu kurumun ne olduğu nasıl olduğu önemli değil – kaliteye ve geçek müşteri memnuniyetine önem veriyorsa bütün ekiplere aynı önemi vermesi gerekir. Bir şirkette görev yapan ekipler/bölümler geliştirme/analist/operasyon/IK vs. takım liderliği/müdürlük/ kıdemli müdürlük/direktörlük vs. ise aynı şekilde test ekipleri de eş yönetim fonksiyonlarına sahip olmalıdır. Yoksa kaliteden, hızlı olmaktan, müşteri memnuniyetimden çok fazla söz edilemez.
Bu konuda Türkiye’de son yıllarda oldukça ciddi ve kayda değer çalışmalar yapılmakta ve Yazılım testinin nabzı çeşitli etkinliklerle tutulmaktadır. Etkinliklerde tanışma fırsatı bulduğum çok saygın yöneticilerin de bakış açısı, görüşleri bu yöndedir. Hatta bu konuda sektör ayrımı olmadan aynı düşünce benimsenmektedir. Bankacılık, telekomünikasyon, bilişim, enerji, otomotiv gibi sektörleri buna örnek olarak verebiliriz.
Bu yazıyı ve mevcut resmi anlatmama fikirleri ile yardımcı olmaya çalışan Berrin K. Walraven hanıma, İlker Erken beye, Koray Yitmen beye çok teşekkür ederim.Kendilerin testin geleceği nokta hakkında görüşlerini çok önemli olduğunu düşünüyorum.
Berrin K. Walraven : 5 yıl sonra yazılım testi yazılım ile analist sürecinin ayrılması gibi . Test sürecininde kodlama sonrasında yer almasını bekliyoruz. Biz test ve kalite yönetimini tek yerden yönetileceğini düşünüyoruz.
İlker Erken : Firmalar testin önemini yavaş yavaş algılamaya başladılar. Önümüzdeki dönem yazılım testi’nin alt disiplinlerinin belirginleşeceği , mobil uygulama testlerinin artacağı bir dönem olacak diye düşünüyorum. Test Enginener ve Technical Test Engineer kavramlarına yeni yeni aşina olmaya başladık. Önümüzdeki dönemde Technical Test Engineer tanımının : Automation ve Performance olarak ayrıştığına şahit olacağız. Yazılım testi meslek olarak kabul edildikçe kendi alt disiplinlerini doğuracak.
Koray Yitmen : 5 yıl sonra bir yazılımcının yanında bir test mühendisinin çalışıyor olduğunu görmeyi umut ediyoruz
Bu görüşlerin paralelinde gelecek benim fikrim 5 yılda bütün şirket gruplarında diğer organizasyonlara paralel eş bir organizasyon yapısı benimseyeceği ve kaliteye daha fazla önem vereceğini düşünüyorum.
Bununla beraber yazılım teste ait diğer çalışma biçimlerinde yaygınlaşacağını düşünüyorum. Test otomasyonu – test performansı – test mimarlığı gibi test dallarının da gelişeceğini düşünüyorum. Mobil test gelişen teknoloji ile beraber daha fazla önem kazanacak ve bu dallarda testin alt kolları olacaktır.
Testte artan kalite algısı kalitenin kontrol edilebileceği test tollarının önemini de ayrıca ortaya çıkaracaktır. Test tooları da giderek artan öneme sahip olacak ve belirlenen KPI ların ölçümünde önemli rol oynayacaktır.
Her zaman dediğim gibi;
Yazılım test hayat kurtarır. Abartmıyorum hayat kurtarır …
İyi Testler